Tìm hiểu về quy trình khử trùng nước uống an toàn và hiệu quả: Tài liệu này nhằm hướng dẫn một số biện pháp xử lý nước đơn giản để có nước an toàn sử dụng nhằm phòng chống các dịch, bệnh lây qua đường tiêu hóa như tay chân miệng, tả, lỵ, thương hàn… Áp dụng đối với những hộ gia đình chưa được cấp nước sạch từ các cơ sở cung cấp nước tập trung hoặc trong trường hợp khẩn cấp (như lũ lụt, hạn hán) không có nước sạch để sử dụng
Mục Lục
+ Tìm hiểu về quy trình khử trùng nước uống an toàn và hiệu quả
Thông thường, các nguồn nước ngọt được sử dụng trong sản xuất nước uống đều có chứa các tạp chất, vi khuẩn. Khử trùng là một công đoạn rất cần thiết. Việc lựa chọn một phương pháp khử trùng phù hợp phải được điều chỉnh theo những yêu cầu cụ thể để đảm bảo độ an toàn cao nhất cho người sử dụng. Hơn nữa, cũng cần phải xem xét những quy định về việc chỉ được sử dụng một số chất khử trùng nhất định trong khử trùng nước uống.
|
Chlorine |
ClO2 |
Ozone |
UV |
|
| Khả năng khử trùng | Trung bình | Cao | Cao nhất | Trung bình |
| Hiệu quả kéo dài | Nhiều giờ | Nhiều ngày | Một vài phút | Không có |
| Sự phụ thuộc vào độ pH |
Rất nhiều |
Không | Trung bình | Không |
| Sản phẩm phụ của quá trình khử trùng |
THM, AOX |
Chlorite |
possibly Bromate |
possibly Nitrite |
| Chí phí đầu tư |
Thấp – Cao |
Trung bình |
Trung bình – Cao |
Trung bình |
| Phí duy tu bảo dưỡng |
Trung bình |
Trung bình | Không | Không |
# Khử trùng bằng Chlorine
Với quy trình khử trùng bằng Chlorine, khí Chlorine, Sodium hypochlorite hoặc Calcium hypochlorite sẽ được bổ sung vào nước. Lượng hóa chất được bổ sung tùy thuộc vào lượng Chlorine cần cho việc khử trùng và mức độ yêu cầu của việc khử trùng. Với nước uống, nồng độ Chlorine tồn dư tối thiểu là 0.1 mg/l. Khoảng thời gian cần thiết để đạt hiệu quả khử trùng cao nhất tối thiểu là 20 phút. máy lọc nước tại nghệ an
Hiệu quả của việc khử trùng bằng Chlorine phụ thuộc rất nhiều vào độ pH của nước. Với những nguồn nước bị nhiễm các tạp chất hữu cơ, mùi và vị của nước có thể bị ảnh hưởng, bên cạnh đó là sự hình thành các sản phẩm không mong muốn của quy trình khử trùng như Chlorinated hydrocarbons gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Việc đề phòng tái ô nhiễm với một lượng Chlorine dư thường được đánh giá quá cao, vì việc hao hụt Chlorine là không thể tránh khỏi trong quá trình cung cấp nước nên nồng độ Chlorine cần thiết cũng giảm nhanh chóng.
# Chlorine Dioxide
Chlorine dioxide là một phương pháp khử trùng có nhiều ưu thế và ngày càng được sử dụng để thay thế Chlorine trong nhiều lĩnh vực. Hiệu quả của phương pháp này là mạnh hơn rất nhiều-nhưng trên hết-nó không hề phụ thuộc vào độ pH của nước. Với những hóa chất tham gia vào quy trình khử trùng phương pháp khử trùng bằng Chlorine Dioxide không tạo gây tồn dư Chlorine. Hiệu quả của cách khử trùng này cũng được kéo dài hơn. Nồng độ Chlorine dioxide tồn dư tối thiểu là 0.05 mg/l với thời gian khử trùng ít nhất 15 phút. Một điểm đáng chú ý là khác với phương pháp dùng Chlorine, phương pháp này phá hủy các màng sinh học trong hệ thống ống, bồn, bể chứa nên tránh được việc nhiễm khuẩn Legionella
# Khử trùng bằng Ozone
Đây là phương pháp có khả năng khử trùng cao nhất được sử dụng trong việc khử trùng nước uống. Ưu điểm chính của phương pháp này là không tạo ra sản phẩm phụ và Ozone sẽ phân hủy thành Oxy. Nhược điểm của nó là độ hòa tan vào nước yếu. Trong lĩnh vực khử trùng nước, phương pháp này chủ yếu được sử dụng khi cần có một phương pháp Oxy hóa bổ sung như loại bỏ chất tẩy trắng, sắt, mangan hoặc loại bỏ các chất hữu cơ như acid humic.
# Khử trùng bằng tia cực tím
Với phương pháp khử trùng bằng tia cực tím, lượng nước cần khử trùng sẽ được xử lí bằng tia cực tím bước sóng ngắn. Do đó, nó loại bỏ vi khuẩn một cách an toàn mà không làm thay đổi chất lượng nước. Khử trùng bằng tia UV không có hiệu quả kéo dài nhưng phương pháp này lại vượt trội hơn các phương pháp khác trong việc khử khuẩn Cryptosporidium hoặc Giardia.
# Khử trùng bằng ion bạc
Với phương pháp khử trùng bằng ion bạc, các ion bạc được bổ sung vào nước với tỷ lệ từ 0.005-0.1 mg/l. Các ion bạc có khả năng diệt khuẩn (olidodynamic). Tuy nhiên, hiệu quả diệt khuẩn cụ thể là không xác định được và sự bảo vệ khỏi vi khuẩn trong thời gian dài cũng không được đảm bảo. Thời gian xử lý kéo dài khoản vài giờ. Hiện nay, quy trình này chủ yếu được ứng dụng trong khử trùng nước uống trên tàu hoặc cho việc cung cấp nước cho những vùng gặp thiên tai.
# Lọc vô trùng
Lọc vô trùng chủ yếu được sử dụng trong y học và chế tạo dược phẩm vì nó cần chi phí rất cao. Quy trình này sử dụng màng siêu lọc được tẩy trùng có kích thước lỗ < 0.5 µm. Bộ siêu lọc đơn giản cũng được sử dụng cho việc xử lí nước uống trong gia đình. Tuy nhiên, luôn có những nguy cơ mầm bệnh sẽ phát triển thông qua các bộ lọc.
Xem thêm bài
# Lọc chậm bằng cát
Phương pháp này lọc với vận tốc 0.1 m/h và có thể giảm đáng kể lượng vi sinh vật. Vì phương pháp này yêu cầu bề mặt bộ lọc lớn và chi phí bảo trì cao nên nó ngày càng ít được sử dụng hơn. Với những nguồn nước có độ ô nhiễm cao, bên cạnh việc xử lí bằng phương pháp này, những phương pháp bổ sung khác cần được thực hiện để đảm bảo chất lượng nước.
Đối với hộ gia đình: Thường khử trùng nước bằng Cloramin B. Cloramin B được đóng gói dưới dạng viên với nhiều hàm lượng khác nhau. Hiện nay phổ biến nhất là viên Cloramin B 0,25g hoặc viên Aquatabs 67mg rất tiện lợi cho khử trùng các thể tích nước nhỏ như chum, vại, lu, xô, chậu hoặc bể chứa nước nhỏ. Một viên Cloramin B 0,25g có thể khử trùng được 25 lít nước, một viên Aquatabs 67mg có thể khử trùng được 20 lít nước trong.
